|
Người nhạc sĩ tài hoa
nào đó, khi hứng cảm đă gởi lại đời lời t́nh ca rất ngọt ngào, thật
dễ thương "Lối đi qua nhà em - Nghe nồng nàn mùi dạ lư thật thơm...".
Nhưng với thi sĩ Hoàng Lộc th́ ngược lại. Lúc thi nhân trở lại chốn
xưa, gặp lại người con gái "ngày ấy ḿnh ước mơ", thay v́ vui tươi,
th́ tâm hồn ông tự dưng thiếu vắng những nụ cười.
Trong thi phẩm Ngày
Trở Lại Hội An, thi sĩ Hoàng Lộc đă gởi tâm t́nh lên giấy mực :
"... Khi trở về bé lên mười sáu
Rất dịu dàng nhưng rất
lạ đời anh
Khi đưa tay gơ vội
trái tim ḿnh
Nghe sai lỡ như một
lần dâu bể
Anh đă già rồi hồn khô
ư trễ
Tương lai mù trên mấy
ngọn sầu đông
Yêu vô vàn cũng rớt
giọt t́nh không..." !
― Cần phải "biết người biết ta" , bởi thế nên thi nhân đă tự ḿnh
thu h́nh trong nỗi bơ vơ lúc vừa mới đặt chân trở lại quê nhà (?)
"... Khi trở về bé lên mười sáu - Rất dịu dàng nhưng rất lạ đời anh
- Khi đưa tay gơ vội trái tim ḿnh - Nghe sai lỡ như một lần dâu bể".
Có thể v́ vậy nên thi nhân đành "... Bé đâu hay thành phố đó lên
sương - Là khi anh cúi xuống một đời buồn...".
Đoạn kế tiếp trong thi
phẩm Ngày Trở Lại Hội An, thi sĩ Hoàng Lộc đă sướt mướt :
"... Khi anh về bất ngờ anh biết khóc
Qua hiên nhà, bé vào
lớp học
Bé đâu hay thành phố
đó lên sương
Là khi anh cúi xuống
một đời buồn"
Nỗi buồn của thi sĩ Hoàng Lộc, như nỗi cô đơn của thi sĩ Phan Bá
Thụy Dương, thi nhân gởi qua lời thơ trong thi phẩm Liên Khúc Vô
Thường, nghe tưởng chừng có chút ǵ mất mát...
Đời là một cuộc chơi
kéo dài với bao lọc lừa khôn dại. Những kẻ chân thành thường hay
thua thiệt triền miên. Bởi những ván cờ đời luôn được người ta cố
t́nh ŕnh rập, tráo trở triền miên. Rơ ràng là con pháo, nhưng họ
lớn tiếng cho là con xe. Không ai bụm miệng, nhưng có khi nạn nhân
tự bắt buộc ḿnh phải cúi đầu im lặng.
Bởi thế nên thi sĩ
Phan Bá Thụy Dương, chở theo cơn buồn trong thi phẩm của ḿnh không
phải là điều vô cớ :
"... Ta là ai -
Ta là ai sao tâm linh
ngơ ngác
Người là ai -
Người là ai mà sắc
diện mơ hồ
Rượu độc ẩm hề chân
lạc loài đưa
Mây biến dịch mưa chắt
chiu giọt nhỏ... ».
― Là một trong số
những nghệ sĩ cầm bút, từ sau ngày rời khỏi ghế nhà trường, thi sĩ
Hoài Hương Tử (Trần Minh Ư) nhiều lần ngồi khóc như đứa bé thơ. Vào
những ngày đầu quê hương bị thay màu cờ, đổi sắc áo. Nỗi đắng cay và
sự cương quyết của Hoài Hương Tử thể hiện qua một số thi phẩm, mà
người viết may mắn t́m lại được trong trí nhớ mấy câu (Thi sĩ Hoài
Hương Tử cùng bà vợ đă tuần tự giă biệt cuộc đời, sau vài năm quê
hương đổi chủ).
«Ta xuống ngựa, chưa bao giờ ngă ngựa
Một lần thôi cũng đủ
biết trận đời
Đường ta đi không hành
trang bến tựa
Rượu nghiêng bầu, ta
uống măi không thôi»
Là một trong những nghệ sĩ may mắn, Hoài Hương Tử có bà vợ từng ngày
mua bán tảo tần, để cho chồng có th́ giờ phụng sự cho lư tưởng văn
chương, thi phú.
Hai câu thơ dưới đây
của Hoài Hương Tử, là một trong những kỷ niệm đáng nhớ giữa chúng
tôi và người quá cố, thời làm báo ở thủ đô Sàig̣n :
«... Xe đời bao chuyến qua rồi rẽ,
Để lại hồn ta đại lộ
hoang».
― Trong bài Lá Thư Văn
Nghệ, thi sĩ kiêm văn sĩ Hồ Công Tâm đă tỉ mỉ nhận xét về thơ của
thi sĩ Tùng Linh thật đúng mức văn nghệ : «... Tôi mới đọc phần đầu
thi phẩm, từ trang 5 đến trang 40 phần thơ của Tùng Linh. Tôi đọc
ngấu nghiến, đọc ngạc nhiên và say mê. Đọc rồi đọc lại. Không phải
đọc lại một lần, mà đọc lại nhiều lần. Bởi v́ thơ của Tùng Linh lời
trau chuốt, điêu luyện, trang nhă, đẹp thơ mộng, ư thoát tục phiêu
lăng khiến người yêu thơ có cảm tưởng như được đọc và được ngây ngất
với cái hồn thơ tinh túy của Đinh Hùng, Vũ Hoàng Chương, Hồ Dzếnh,
Huy Cận thời tiền chiến...».
Người viết cũng từng
say mê và trích khá nhiều câu thơ t́nh của thi sĩ Tùng Linh, đưa vào
mục nầy.
Tự biết ḿnh không đủ
khả năng, vă lại chúng tôi cũng không chủ trương b́nh thơ trong mục
nầy. Phải thật t́nh mà nói, có dịp được đọc những bài thơ t́nh của
thi sĩ Tùng Linh, ḷng ḿnh cảm thấy đang lạc vào giấc mơ hết sức...
thần thoại. T́nh đẹp quá, như chuyện thần tiên xa dịu vợi. Nhưng có
lúc cũng buồn như đang đưa mắt nh́n từng chiếc lá vàng rơi rụng,
cùng với bóng chiều lên.
Thi nhân nêu lên câu
hỏi chợt nghe buồn, dầu vậy hồn thơ vẫn dâng hương, vẫn ngọt ngào,
tràn trề lai láng...
«... Nụ hôn đầu ai có
vấn vương không
Sao khép nép cho mùa
thu rụng lá»
Một đoạn trong thi phẩm Cung Đàn Hư Thực, thi sĩ Tùng Linh đă thả
lên không trung từng cánh t́nh lơi lả, bay dập d́u khắp nẻo trời mơ...
«... Đường em đến mây bay vờn hạnh phúc
Lối em đi d́u dịu ánh
xuân hồng
Nụ hôn đầu ai có vấn
vương không
Sao khép nép cho mùa
thu rụng lá...»
Cũng với nhà thơ Hồ Công Tâm. Ông tiếp tục nhận xét về thi sĩ Tùng
Linh như sau «... Ở Sàig̣n đă từng là giảng viên Đại học. Năm 23
tuổi, Tùng Linh đă có thi phẩm được xuất bản. Nay nhà thơ ở tuổi «nhân
sinh thất thập cổ lai hy» sống lưu vong trên đất khách quê người lại
có thơ xuất bản. Thơ của anh thật chắt lọc, điêu luyện trong mọi thể
thơ».
Xưa nếu chúng ta say
mê thơ lục bát của Hồ Dzếnh, của Huy Cận tiền chiến th́ nay chúng ta
lại được ngây ngất với những vần thơ lục bát của Tùng Linh.
Tập thơ mang đề tựa
Tuổi Nào Cho Thơ, th́ bên trong tập thơ, Tùng Linh sáng tác thi phẩm
Cho Thơ Tuổi Nào. Thi nhân vừa lăng mạn vừa ngọt ngào, hồn thơ thơm
ngọt như trái mận hồng đào trên cây.
« Tiếng ḷng dỗ giấc chiêm bao
Có dư âm báo tuổi nào
cho thơ
Với duyên tao ngộ
đường tơ
Như c̣ bay trắng đẹp
bờ trường giang
Tóc xanh mà nhớ thu vàng
Tương tư c̣n hẹn mây
sang bắc cầu
Bạc đầu thao thức canh
thâu
Ṇi si trau chuốt từng
câu đa t́nh
Hoàng hôn cho đến b́nh
minh
Thú yêu thơ ngát hoa
quỳnh nửa đêm»
― Thi sĩ Lê Hưng VKD,
người bạn sanh cùng năm với nhị vị thi sĩ Hồ Linh và Tùng Linh. Cả
ba người bạn cùng trường cùng tuổi nầy, đă cùng góp hồn thơ với vạn
chuyện ḷng vào thi phẩm Tuổi Nào Cho Thơ, do cơ sở Kinh Doanh ấn
hành năm 2008 tại Bắc Cali, Hoa Kỳ.
Trong thi phẩm Lối Cỏ
Đường Hoa (2) thi sĩ Lê Hưng đă khéo lời trách móc... người xưa «Từ
đấy, và đây, và gió bụi - Ngại ngùng chưa thế hết tan đau - Dư âm
vang vọng mùa ca trước - Bài hát lênh đênh trớn trở sầu...». Lối cỏ
đường hoa sao không đượm màu tươi thắm, mà ưu buồn tràn ngập lối đi
qua ? Lời thơ của thi sĩ Lê Hưng mang h́nh ảnh của những buổi chiều
tà. Nhưng không phải thế mà thơ của anh thiếu phần lai láng :
«Kích thước tâm linh quá nhiệm mầu
Chuyện t́nh, em ạ,
thuở yêu nhau
Thôi th́ lưu bút đừng
vương vấn
Thầm lặng ghi lời :
chỉ với nhau
Từ đấy... rồi đây, và
gió bụi...
Ngại ngùng chưa thể
hết tan đau
Dư âm vang vọng mùa ca
trước
Bài hát lênh đênh trớn
trở sầu...
Thân phận như quên
thời vụng dại
Mộng đời ôm ấp chuyện
ngày sau
(Em đi... tất cả trời
mưa gió
Ta lén ru : T́nh ái bể
dâu)»
― Những cuộc t́nh
trong thi phẩm Lối Cỏ Đường Hoa của thi sĩ Lê Hưng VKD đều mang theo
chuỗi buồn đăng đẳng. Dầu mang tên «Lối Cỏ Đường Hoa», mà người đọc
không t́m thấy màu sắc một nụ hoa, hoặc màu xanh tươi của bờ cỏ cuối
chân mây. Trong thi phẩm Lối Cỏ Đường Hoa (3) thi sĩ Lê Hưng không
quên gởi kèm theo từng tiếng thở dài vô cùng ảo năo... «Rượu hoài
nghi ta uống sầu chăn gối - Quên lối về, năm tháng cũ phân vân...» !
«Đêm trần thế, em nỡ cười gian dối ?
(Ta vào đông, em duyên
dáng chiều xuân)
Rượu hoài nghi ta uống
sầu chăn gối,
Quên lối về, năm tháng
cũ phân vân...
Thư t́nh cũ như lạc
loài, mất tuổi
Lưu bút nầy ? Xa vắng
đến băn khoăn.
Mầm vỡ rạn, dầu rằng chưa đôi chối
Lời thề qua... nào
nghĩ chuyện ăn năn
Đêm trần thế, em nỡ
cười gian dối
Ta vào đông, em duyên
dáng vào xuân.
― Cuộc đời vốn vô cùng
rắc rối. Mà cuộc t́nh c̣n khiến đời khó phân bày. Thi sĩ Ngọc Hà đă
gởi tâm t́nh qua thi phẩm Em T́m Em «... Em t́m em mất hút dấu ngày
xưa... - Ḍng sông vẫn chảy như những ngày xa lắm - Nhưng bàn chân
không hiểu nổi bến bờ».
Làm sao con tim có thể
vui trở lại, khi thuyền t́nh măi lênh đênh không t́m ra bế đỗ ! Có
lẽ v́ thế nên thi sĩ Ngọc Hà bất ngờ bật khóc «... Em bây giờ chẳng
phải là em - Chợt bật khóc khi ḍng sông chảy măi».
Chính v́ nỗi đắng cay
trên nên thi sĩ Lê Hưng từng buông lơi tiếng thở dài «... Rượu hoài
nghi ta uống sầu chăn gối - Quên lối về, năm tháng cũ phân vân...»
(Thi phẩm Em T́m Em
của thi sĩ Ngọc Hà tiếp nối dưới đây)
Em t́m em - mất hút dấu ngày xưa
Ưùa nước mắt t́m hoàng
hôn lạ lẫm
Ḍng sông vẫn chảy như
những ngày xa lắm
Nhưng bàn chân không hiểu nổi bến bờ !
Em t́m em - lạc giọng
với hư vô
Anh xa quá mà ngày xưa
cũng mất
Nỗi nhớ là những điều
rất thật
Chỉ có anh... hư ảo
măi đến giờ...
Em t́m em - xao xác những mùa xa
Câu hát cũ đă không
c̣n nhớ nổi
Dài rộng quá những con
đường lạc lối
Chẳng được nhau mà mất
cả chốn về.
Em t́m ǵ trong sâu hút cơn mơ
-em của
một thời trong trẻo quá- ?
Nhưng cây
đă mùa mùa thay lá
Em mùa
mùa ngơ ngác nhớ quên !
... Em bây giờ chẳng phải là em
Chợt bật
khóc khi ḍng sông chảy măi
Có những
điều chẳng thể nào quay lại
Và mùa
xưa... giờ lạc mất em rồi
― T́nh
yêu phút ban đầu là nụ cười, với bao ước mơ và muôn ngàn mộng đẹp.
Có không ít cuộc t́nh êm xuôi như ḍng nước, chảy miên man, nên t́nh
tự đến cuối đời. Nhưng sóng gió của cuộc đời sẵn sàng làm tan nát
mọi niềm vui. Tại sao thế ? Câu hỏi nầy, chưa thấy nhà tâm lư học
nào trên thế giới rơ ràng phân tách !
T́nh yêu
khi nằm trong ṿng tay, người đời có khi vô t́nh hờ hững. Lúc xa
nhau rồi th́ hối tiếc cũng bằng không ! Nhạc sĩ Trúc Phương đă gởi
bao cảm xúc trong bản t́nh ca Chuyến Tàu Hoàng Hôn "... Níu đôi chân
thời gian - làm cho giây phút chia ly nầy kéo dài - Trước khi phân
kỳ - Ước sao cho tàu đừng đi...".
Nhưng
thực tế bao giờ cũng phũ phàng. Hai câu thơ kết trong thi phẩm Em
T́m Em của thi sĩ Ngọc Hà, đă gián tiếp trả lời cho sự ước ao mơ hồ
đó !
Có những
điều chẳng thể nào quay lại
Và mùa
xưa... giờ lạc mất em rồi
Hải Bằng
|
