- Việt Nam và Trung Quốc sẽ
xem xét hợp tác khai thác tiềm năng du lịch Thác Bản Giốc và kư Thoả thuận
cấp Chính phủ về vấn đề này; thảo luận và kư một thoả thuận cấp chính phủ
về việc thiết lập khu vực tự do đi lại cho tàu thuyền của cư dân biên giới
tại khu vực cửa sông Bắc Luân. VietNamNet giới thiệu bài viết của Phó Thủ
tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm.
Sau gần 8 năm đàm phán và
triển khai phân giới cắm mốc trên thực địa, ngày 31/12/2008 tại Hà Nội,
hai Trưởng đoàn đàm phán cấp Chính phủ về biên giới lănh thổ Việt Nam và
Trung Quốc đă long trọng ra Tuyên bố chung về việc hoàn thành công tác
phân giới cắm mốc biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc theo đúng thoả
thuận giữa lănh đạo cấp cao hai nước.
Đây là một sự kiện có ư
nghĩa lịch sử trọng đại trong quan hệ Việt - Trung, thể hiện mong muốn và
quyết tâm của hai Đảng, hai Nhà nước XHCN giải quyết hoà b́nh, công bằng
các vấn đề do lịch sử để lại, có tính đến lợi ích của nhau, phù hợp với
luật pháp và thực tiễn quốc tế và Hiệp ước biên giới trên đất liền Việt -
Trung năm 1999, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân hai nước, phù hợp với xu
thế hoà b́nh, hữu nghị và hợp tác ở khu vực và trên thế giới.
Lần đầu tiên, Việt Nam và
Trung Quốc có một đường biên giới trên đất liền hoàn chỉnh, được thể hiện
rơ ràng trong các văn bản pháp lư được hai bên thống nhất và trên thực địa,
có giá trị trường tồn với hai quốc gia, tạo điều kiện tăng cường giao lưu
hữu nghị và phát triển hợp tác kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật... giữa
hai nước.
Ngược ḍng thời gian hơn một
trăm năm trước, thực dân Pháp - khi đó đang cai trị nước ta - và Triều
đ́nh nhà Thanh - Trung Quốc đă kư các Công ước hoạch định biên giới giữa
Bắc Kỳ với Trung Quốc năm 1887 và Công ước bổ sung Công ước hoạch định
biên giới năm 1895. Với những thay đổi của lịch sử và tác động của thiên
nhiên, con người và chiến tranh, đường biên giới trên đất liền Việt Nam -
Trung Quốc hơn một trăm năm qua đă có nhiều biến động phức tạp. Một số mốc
giới đă bị mất, bị hủy hoại, hoặc bị dịch chuyển... gây ra nhận thức khác
nhau về đường biên giới ở một số khu vực, dẫn đến tranh chấp. T́nh h́nh đó
đặt ra yêu cầu xác định lại rơ ràng, cụ thể đường biên giới pháp lư này
với một hệ thống mốc giới hiện đại, bền vững.
Sau khi Việt Nam và Trung
Quốc b́nh thường hoá quan hệ, Chính phủ hai nước đă thống nhất đàm phán
giải quyết vấn đề tồn tại về biên giới trên đất liền theo nguyên tắc tôn
trọng đường biên giới đă được hoạch định bởi các Công ước 1887 và 1895 do
Chính phủ Pháp và nhà Thanh kư, và đă được phía Việt Nam và Trung Quốc
đồng ư chấp nhận.
Kết thúc phân giới cắm mốc
trên toàn tuyến biên giới dài khoảng 1.400 km từ Tây sang Đông (trong đó
có 344 km đường biên giới đi theo 21 sông, suối chính), hai bên đă cắm
được gần 2.000 cột mốc trong đó có hơn 1.500 cột mốc chính và hơn 400 cột
mốc phụ. Các chốt quân sự trên đường biên giới đều đă được dỡ bỏ. Sự kiện
này có ư nghĩa to lớn:
- Thứ nhất, việc hoàn thành
phân giới cắm mốc góp phần xây dựng một đường biên giới hoàn chỉnh, chính
quy, hiện đại và bền vững; tạo tiền đề vững chắc để xây dựng biên giới
Việt - Trung hoà b́nh, ổn định, hữu nghị, hợp tác; tạo thuận lợi cho công
tác quản lư biên giới sau này. Điều đó có ư nghĩa chiến lược đối với sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
- Thứ hai, Việt Nam và Trung
Quốc đă giải quyết được hai vấn đề lớn về biên giới lănh thổ, đó là xác
định biên giới trên đất liền và phân định Vịnh Bắc Bộ (Hiệp định kư năm
2000)
- Thứ ba, đây là biểu hiện
sinh động của mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam -
Trung Quốc, góp phần tăng cường sự tin cậy giữa hai bên; là cơ hội mới để
mở rộng giao lưu hữu nghị, tăng cường hợp tác hệ kinh tế, thương mại...
giữa hai nước, đặc biệt là các địa phương hai bên đường biên. Ngay sau khi
hoàn thành phân giới cắm mốc, ngày 02/01/2009, tuyến đường sắt Hà Nội -
Nam Ninh đă được đưa vào hoạt động.
Kết quả trên có được trước
hết là nhờ sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của lănh đạo cấp cao hai Đảng và
hai Nhà nước; những nỗ lực không mệt mỏi của hai Đoàn đàm phán cấp Chính
phủ; sự cố gắng vượt bậc của các lực lượng phân giới cắm mốc thuộc các bộ,
ngành, địa phương và đông đảo đồng bào dân tộc các tỉnh biên giới của
chúng ta đă vượt qua bao khó khăn gian khổ để bảo đảm tiến độ phân giới
cắm mốc.
Đó cũng là sự hội tụ công
lao, đóng góp của nhiều thế hệ đi trước, sự đồng t́nh và ủng hộ của các
tầng lớp nhân dân trong nước và kiều bào ta ở nước ngoài; là thành quả của
tinh thần độc lập tự chủ, nắm vững và vận dụng hiệu quả luật pháp quốc tế,
tiếp thu kinh nghiệm giải quyết hoà b́nh các tranh chấp về biên giới lănh
thổ của các nước khác...
Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Ban Chỉ đạo Nhà nước về phân giới cắm mốc
biên giới trên đất liền đánh giá cao và nhiệt liệt biểu dương những cố
gắng to lớn của các lực lượng tham gia phân giới cắm mốc, trong đó có cán
bộ, chiến sĩ và nhân dân các tỉnh biên giới, vượt qua bao gian lao, vất vả
trong những năm qua. Sự quan tâm và ủng hộ của các tầng lớp nhân dân trong
nước và kiều bào ta ở nước ngoài đối với công tác biên giới lănh thổ của
Tổ quốc nói chung và phân giới cắm mốc nói riêng cũng có tác dụng động
viên to lớn để làm nên sự kiện lịch sử trọng đại này.
Trong thời gian tới, hai bên cần sớm hoàn chỉnh nội dung để kư trong năm
2009 Nghị định thư về phân giới cắm mốc và các phụ lục kèm theo; Hiệp định
về Quy chế quản lư biên giới mới, Hiệp định quản lư các cửa khẩu quốc tế
và các văn kiện liên quan khác, nhằm đưa Hiệp định Biên giới trên đất liền
Việt Nam - Trung Quốc đi vào cuộc sống.
Hai bên cũng sẽ xem xét hợp
tác khai thác tiềm năng du lịch Thác Bản Giốc và kư Thoả thuận cấp Chính
phủ về vấn đề này; thảo luận và kư một thoả thuận cấp Chính phủ về việc
thiết lập khu vực tự do đi lại cho tàu thuyền của cư dân biên giới tại khu
vực cửa sông Bắc Luân.
Với nỗ lực và quyết tâm
chung của hai bên, đường biên giới đất liền Việt - Trung sẽ thực sự trở
thành đường biên giới ḥa b́nh, ổn định, hữu nghị, và hợp tác, góp phần
vào công cuộc phát triển đất nước của cả hai dân tộc. |